Fas’ta ilk durak : TANCA

Buralara nasıl geldim?

Aylar öncesinden Málaga biletini alırken aklımın kıyısında köşesinde Fas’a gitmek yoktu, ne yalan söyleyeyim! Endülüs rotası çizerken karşıma çıkan bilgiler ve birtakım dış etkenlerle birlikte ‘İspanya’dan Fas’a nasıl geçerim?’ sorunusu aklıma düşürdü ve başladım araştırmaya. Derken bu işin Algeciras ya da Tarifa’dan kolayca gerçekleşebildiğini öğrenince bu sefer de başladım ‘Málaga’dan bu minik şehirlere nasıl ulaşabilirim?’ sorusunun cevabını aramaya. Nitekim aşamalı rotayı çizip bir haftalık İspanya seyahatime bir günlüğüne de olsa Fas’ı eklemeyi başardım!

Beş saatlik uçuşun ardından Málaga’ya ayak bastıktan sonrası da pek kolay olmadı aslında. İspanya’dan Fas’a geçmek için en kolay şehrin Tarifa olduğunu öğrendiğim için hedefim Tarifa idi. Lakin Tarifa’ya Málaga’dan ulaşmak deveye hendek atlatmaktan daha zormuş meğer! Bir sürü aktarmalı otobüs ve beklemelerin ardından nihayet akşam üzeri Tarifa’ya ayak bastım ve… Daha İspanya’nın tadını alamadan ertesi günün ilk hedefi Tanca şehri yani Fas oldu!

İspanya’dan Fas’a; hem de feribotla!

Evet! Yanlış duymadınız! Tam olarak böyle 🙂 Tarifa’dan FRS Ferry firmasıyla her gün sabah 9:00, öğlen 13:00, öğleden sonra 17:00 ve akşam 21:00’da olmak üzere günde dört farklı zamanda Fas’a ulaşmanız mümkün. Yolculuk yaklaşık 45 dakika sürüyor çünkü Avrupa ile Afrika Kıtalarının birbirlerine en yakın olduğu limandan hareket ediyorsunuz. Gidiş-dönüş bileti kişi başı yalnızca 26 Euro ancak rehberlik hizmeti de alırsanız fiyat artıyor haliyle. İspanya’dan Fas’a geçişle ilgili detayları anlattığım yazıyı buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

45 dakika ötenizde bambaşka bir kültür

Avrupa’ya birkaç seyahat yaptıysanız genel düzen ve işleyiş, mimari ile ilgili birtakım genel geçer bilgilere de sahipsiniz demektir. Her ne kadar farklı kültürlere ev sahipliği yapsa da kendi içinde bir bütündür ve olağanüstü bir değişim içinde değildir Avrupa Kıtası. Velhasıl var olan tarihini zaten olabildiğince koruyup kollamış, ziyarete açmış ve teknoloji, medeniyet gibi konularda da açık ara önde yoluna stabil bir hızda devam etmektedir. Böyle bir kültürün tam kalbinden yalnızca 45 dakikalık bir deniz yolculuğu yaparak Tanca Limanı’na vardığınızda sizi karşılayan ‘shilaba’lı ‘şükran’ ve ‘yallah’lı Rashidler, Hassanlar dünyanın size ne denli küçük ve renkli olduğunu anlatırcasına yüzünüzdeki tebessümün biricik sebebi olabiliyorlarmış meğer!

Afrika güneşi yüzünüze vurduysa…

Bir kere ısınmamanız imkansız! Hele de benim gibi raynaud sendromundan muzdaripseniz Ocak ayında yapılabilecek en güzel şey Fas’a gitmek olabilir! 🙂

Tarifa’dan Fas’a adım attığınız ilk Fas şehri Tanca. Fransızce adı ile Tangier; İngilizce adıyla Tanger ve çok benzer İspanyolca adıyla Tangér. Arapça karşılığı ne yazık ki bende yok 🙂 Tanca, Fas’ın uluslar arası şehri ve limanı aynı zamanda. Birçok Avrupa cruise gemisinin uğrak noktası olduğu için büyük bir gelişim içindeyken turizm anlamında da karnı tok bir şehir. 1950’lere kadar Avrupa yönetiminde olan şehir bu tarihten itibaren Fas Krallığı’na bağlanarak tam anlamıyla bir Fas şehri olmuş zaman içerisinde.

Rashid ve Patricia : Afrika ve Avrupa

İspanyol rehberim Patricia ve Faslı rehberim Rashid ile pek eğlenceli ve bir o kadar da kendime ait bir tur yapıyorum! Şansıma o günkü 13 kişilik grup gelmediği için turu tek başıma yaptım ve hayatımda ilk kez başka bir kıtada İspanyolca tur dinleme fırsatı yakaladım. Rashid, hayatında hiç Tanca’nın dışına çıkmamış bir rehber ancak 6 dil biliyor. Bunlardan biri de İspanyolca. Benimle birlikte Tarifa’dan gelen rehberim Patricia ile güzel bir ikili olmuşlar; pek güzel İspanyolca konuşuyor Rashid. Arada bir bildiği Türkçe kelimeleri de sıkıştırmıyor değil tabii 🙂 Çok düşünüp emin olamasam da rehberli tur almak benim için verdiğim en doğru karar olurken Patricia ve Rashid’le Fas’ta bir gün geçirmek ise kısa günün karı oluyor gerçekten. Buradan kendilerine bir kez daha ŞÜKRAN! 🙂

Kısa kısa TANCA :

• Mandalinayı Avrupa’ya ilk tanıtan şehir olduğu için Tanca, uluslararası adını İngilizce’deki ‘tangerine’ yani mandalina kelimesinden alıyor
• Tanca, Fas’ın en eski şehri; 2500 senelik bir tarihe sahip. Diğer yandan Fas’ın ikinci en büyük sanayi şehri
• Şehir, Kasbah ve Medina olmak üzere iki bölümden oluşuyor. Kasbah, askeri savunma bölgesi ve şehrin en tepe bölgesini oluşturuyor. Medina ise halkın yaşam sürdüğü şehrin daha alt kesimlerini oluşturuyor
• Fas’ın en kozmopolit şehri; uzun yıllar İspanya, Fransa ve İngiltere yönetiminde kalmış bir şehir Tanca
• Denize kıyısı olan bir çöl şehri Tanca
• Birçok entelektüelin, ünlünün ziyaret noktası olmuş Tanca : Ressam Matisse, modacı Yves Saint Laurent, yazar Tennessee Williams, rock müzik efsaneleri Beatles ile Rolling Stones
• Leonardo DiCaprio’nun ünlü Inception filmi ve birçok James Bond filmine sahne olmuş bir şehir
• Arapça ve Fransızca konuşulan şehirde İspanyolca anlaşmak da oldukça kolay olduğu için dil bakımından sıkıntı çekmiyorsunuz
• Tanjazz adlı bir caz festivaline ve çeşitli film festivallerine ev sahipliği yapan oldukça medeni şehir profili çiziyor Tanca
• Şehirde her köşe başında argan yağı, minik çaydanlık, shilaba ve babouche satıldığını görmek mümkün
• Tanca, dünyanın en büyük sardalya ihracatını yapan şehirlerden biri

Biraz da FAS…

• Fas, Afrika Birliği’ne bağlı olmayan tek Afrika ülkesi
• Ülkede yoğunlukla Araplar ve Berberiler bir arada yaşıyor. İki halkın kültürel farklılıkları oldukça fazla
• Baharatlarıyla ön planda olan ülkede yoğun bir şekilde argan ağacı yetiştirildiği için her yerde uygun fiyata argan yağı bulmanız mümkün
• Mavi renk Faslılar için büyük önem taşıyor. Belediye otobüslerinden afişlere, gemilere kadar ülkede birçok şeyin rengi mavi. Nedeni ise Akdeniz ve Atlas Okyanusu’nun turkuaz rengi olmasıymış
• Shilaba adlı bir kostümleri var ve kışın pazen yazın ise keten versiyonunu kullanıyorlar. Kapüşonlu, uzun bir elbise kendisi; muhakkak görmüşsünüzdür
• Fas, krallıkla yönetilen bir ülke
• Ülkenin en bilinen yemeği ‘tagine’. Bizce karşılığı ise bol malzemeli, kuru üzümlü kuskus. Bir de harira çorbaları var ki ben bayıldım!
• Fas’ın milli içeceği nane çayı ancak bol şekerli! Şekersiz isteme şansınız ne yazık ki yok

Sonsöz

Tadı damağımda kalan Fas’ı mutlaka bir kez daha gezecek, Marakech’e varıp çöllere düşeceğim. Şimdilik sizi kısıtlı ama pek sevdiğim Fas karelerimle baş başa bırakırken yazımı ünlü Tancalı seyyah Ibn Battuta’nın bir sözüyle bitirmek istiyorum :

 

 

“Travelling… It leaves you speechless then turns you into a storyteller.” / “Yolculuk… Önce seni dilsiz bırakır, ardından hikaye anlatıcısına dönüştürür.” / “Viajar te deja sin palabras y después te convierte en un narrador de historias.”

                                                                                         -Ibn Battuta