Danimarka seyahatini gerçekleştirdikten sonra yukarıdaki soğuk memleketlerin büyüsüne kapılmaya başlamışız meğer. Her insan evladı gibi bizler de klasik Norveç meraklılarındanız ancak İsveç, seyahat listemizin ilk sıralarında değildi açıkçası. Sonra bir gün işler aniden değişti; ucuz uçak bileti bulduk, İskandinavya dedik, soğuk dedik, buz gibi dedik, bir kez daha dedik, daha da kuzeye dedik veeee Stockholm biletini aldık! Yazın biletler oldukça pahalı ancak muhtemelen kış mevsimi olduğu için bu kadar ucuza bilet bulabildik : gidiş-dönüş 380 TL.
Neyse ki bilet ucuzmuş. Nitekim biletin kat be kat fazlasını harcayacağımızdan bihaberdik giderken. Tamam, İsveç pahalı memleket, kron kullanılıyor da biz Kopenhag görmüş insanlarız, en fazla ne kadar ileri gidebilir diye düşündüysek de yanılmışız!
ARA NOT : Stockholm’de ulaşım, konaklama ve alışveriş gibi temel bilgileri daha önceki yazımda yazmıştım. Okumak için buraya tıklayabilirsiniz.
STOCKHOLM’DE NERELERE GİDELİM?
1.Gamla Stan : Nam-ı diğer eski şehir. Stockholm, on dört adacıktan meydana geliyor ve neredeyse bunların tam orta noktasındaki bağlantı adacığı 13.yy’da kurulmuş olup hala ayakta duran, muhteşem korunmuş Gamla Stan. 90 cm’ye kadar inen daracık sokakları, pastel renkteki eski binaları, estetik harikası restaurant ve dükkanları, hiç ummadığınız minicik bir meydandan bile karşınıza çıkan heykelleri ve bir anda gökyüzüne bakmanıza neden olan devasa kiliseleriyle zamanda yolculuk yapıyorsunuz. Eğer her sokağı gezeceğim, güzel fotoğraflar çekeceğim derseniz (soğuk nedeniyle sık sık vermek zorunda kaldığınız kahve molalarını da sayarsak) en az üç-dört saat ayırmalısınız buraya. Tavsiyem erkenden gelip cânım Fabrique Bakery‘de kahvaltı yapmanız ve ardından bu minik adacığı sokakları sakinken keşfetmeniz. Peki Gamla Stan’da neler görülmeli, neler yapılmalı?
Gamla Stan’da yapılacaklar-görülecekler
–Stortorget adlı meydan. Google’a Stockholm yazın karşınıza çıkacak ilk fotoğraf burada bulunan şehrin simgesi haline gelmiş olan iki eski evin fotoğrafı. Evlerden birinin altındaki Kaffekoppen‘de mola verip leziz bir İsveç kahvesi içmeli hem de kafenin içi görülmeli.
–Nobelmuseet; yani Nobel Müzesi de Stortorget’de bulunuyor. 17.yy’dan kalma bir binanın ev sahipliği yaptığı müze, ilk etapta dört aylık bir sergi olarak açılır ancak turistlerin yoğun ilgisiyle karşılaşılınca müzeye dönüştürülerek 2001 senesinde resmen halka açılır. Giriş ücreti 120SEK yani yaklaşık 60 lira.
–Tyska Kyrkan; eski Alman kilisesi de Gamla Stan’da görmeniz gereken yapılardan. Zaten öyle büyük ve ihtişamlı ki, görmemenize imkan yok.
–Kungahuset; Stockholm Kraliyet Sarayı da elbette eski şehirde bulunuyor. Dilerseniz içini de ziyaret edebilirsiniz. Ben yalnızca dışarıdan görmekle yetindim. Sarayın çevresinde bulunan gerçek olduğuna inanması güç olan telefon kulübelerini mutlaka görün ve fotoğraflayın derim.
–Postmuseum; Posta Müzesi de ziyaret edilebilecek müzelerden. İlginizi çekiyorsa ve vaktiniz varsa atlamayın derim. Giriş ücreti kişi başı 80 SEK yani 40 lira.
–En görülesi sokaklar : Prästgatan, Kindstugatan, Köpmangatan.
–Polkagriskokeri; bir şekerci düşünün ki 1859 senesinden beri aynen satışına ve hayatına devam eden… El yapımı şekerlemelerin hepsi tek tek elle paketleniyor. Aroma yelpazesi inanılmaz geniş. İçeride sizinle ilgilenen görevli bile Ortaçağ’dan fırlamış gibi! Kostümüyle, saçıyla ve güzel kuzeyli yüzüyle atmosferi tamamlarcasına size gülümsüyor. Buradan mutlaka şeker alın derim. Hatta yalnızca kendinize değil sevdiklerinize de almanızı tavsiye ederim. Nakit para geçiyor üstelik.
–Storkyrkan; bu kilise de ilginç yapısıyla ziyaretinizi bekler. Dışarıdan görebileceğiniz gibi içeriye girip gezmeniz de mümkün.
–Riddarholmskyrkan adlı ihtişamlı kilisesiyle Gamla Stan’a bağlı minicik adacık olan Riddarholmen da şehrin en güzel noktalarından.
–Hediyelik eşya dükkanları : gerçekten çok güzel ve özel hediyelik eşya dükkanları var Gamla Stan’da. Ancak zaten pahalı olan şehrin bu bölgesi diğer bölgelerine göre çok daha pahalı. Çok orijinal bir şeye rastlamazsanız eğer hediyelik eşya işlerinizi Drottninggatan üzerindeki dükkanlarda halledin derim.
–Fem Små Hus; İsveççe’de beş küçük ev anlamına gelen bu restaurant Stockholm’un en eski restaurantı. Tabelasıyla fotoğraflarınızı süslerken yemekleriyle de midelerinizi şenlendiriyor(muş). Yemedim ama yiyenlerin yalancısıyım!
2.Normalm Bölgesi : Stockholm’un en merkezi noktası. Merkez otobüs garı Cityterminalen dan tutun da merkez tren istasyonuna kadar her şey bu bölgede konuşlanmış. Aynı zamanda işyerleri, dünya ticaret merkezi ve güzelim İsveç tasarım mağazaları da buralarda. Ancak bölgeye dair benim en çok aklımda kalanlar şu şekilde :
-Klarakyrkan : Şehre ayak bastığımda beni karşılayan ve kendine hayran bırakan ilk yapı Klara Kilisesi. Kilisenin etrafındaki her şeyin adı Klara neredeyse.
-Olağanüstü İsveç tasarım butikleri ve mağazaları : Ben size buraya isimlerini bırakayım siz girip inceleyin derim. Bir daha başka mağazalar ilginizi çeker mi? Tartışmaya açık.
İsveçli harikalar mağazaları : Filippa K, Acne, Weekday (H&M’in alt kollarından kendisi), Monki, &Other Stories, Grandpa ilk aklıma gelenler. Tabii daha niceleri mevcut. Fiyatlar için yorum yapmıyorum; size bıraktım ama tasarımsa TASARIM!
-Drottninggatan : Bu cadde Normalm’ın en işlek caddelerinden. Uzunca yürüyünce sizi Gamla Stan’a kadar götürüyor. Alışveriş caddesi diye tanımlamak yanlış olmaz sanırım. Bolca hediyelik eşya dükkanı mevcut. Tıpkı Kopenhag’ta olduğu gibi hediyelik eşyada seçenek çok gibi görünse de ben magnet seçerken dahi zorlandım çünkü kuzeyliler bence hediyelik eşya tasarımlarını ve fikirlerini önemsemiyorlar. Çok klasiklerin dışında orijinal bir şey bulmak güç. İlle de sembolik bir magnet alacağım derseniz eğer bu caddede alışverişinizi yapın derim. Zira ben burada da magnete 35 SEK yani 17 lira ödedim.
-Norrbro : Bu köprüden muhakkak geçin. Normalm ile Gamla Stan’ı birbirine bağlayan en güzel köprü kesinlikle bu.
3.Kungliga Biblioteket :Östermalm bölgesinde bulunan kütüphane, bahçesi ve heykelleriyle de görülmeye değer. Biz asıl Stockholm Halk Kütüphanesi’ni görmek isteyip yola çıksak da buraya vardık ve ben bunu biraz geç fark ettim. Stockholm’e dönmek isteme sebeplerimden biri de o kütüphane anlayacağınız.
4.Saluhall : Efendim, Avrupa’da sokak yemekleri için mevcut olan bu yapılar oldukça meşhur. Benim gittiğim şehirlerde atmosferini en sevdiğim yerlerden biri kesinlikle. Madrid’in Mercado de San Miguel’i, Amsterdam’ın Foodhallen’i, Kopenhag’ın Papirøen’i, Barcelona’nın Mercat de la Boquería’sı varsa Stockholm’ün de Saluhall’ı var! Gidin görün derim.
5.Djurgärden : Bu adacık müzeler cenneti! Aynı zamanda kocaman yeşil bir orman-parka ev sahipliği de yapıyor. Özellikle yazın İsveç halkının uğrak yerlerinden. Adacığın hemen girişinde sizi Nordiska Museet karşılıyor. Hemen yanıbaşında ise güzeller güzeli Vasamuseet bulunuyor. Müzeler konusuna ayrı bir başlıkla bambaşka bir yazıda değineceğimden burada isim vererek geçmekle yetiniyorum. Nordiska ve Vasa’nın yanı sıra görmeyi çok istediğim Avrupa’nın ilk açıkhava müzesi Skansen de burada bulunuyor. Bu bölgede daha uzun zaman geçiremediğim için çok ama çok üzgün olduğumu söyler ve Stockholm’e geri gitmek istememin en büyük sebeplerinin bu adacıkta yattığını belirtmek isterim. ABBA severler için İsveçli grup ABBA’nın müzesi de bu ada üzerinde. Stockholm’e ithafen aklıma ilk gelen ABBA şarkısı şüphesiz “Money,Money,Money“. Dinlemek istersiniz diye de hemen buraya bıraktım. Müzelerin dışında bir de İsveç’in en büyük lunaparkı olan Gröna Lund‘a da ev sahipliği yapıyor Djurgärden.
6.Södermalm : Stockholm’un yenilikçi ve hipster bölgesi burası. İlginç restaurantlar, benim kalbimi çalan muhteşem kahveciler burada! Graffitiler, murallar, heykeller, sanat… Bohem havayı solumak isteyenler buraya! Bizim kaldığımız tekne de bu adacığın kıyısında demirlenmişti. Bol bol gezdik. Södermalm’ın benim için en önemli noktası : FOTOGRAFISKA.
–Fotografiska : Stockholm’un en başarılı müzelerinden. Gerçi hangisi kötü ki?! Fotoğrafın müzesi. Nasıl bir mutluluk ve huzur yaşadım içinde geçirdiğim üç saat boyunca size anlatamam. Fotoğrafın benim için ayrı bir anlamı olması da büyük bir etken ancak fotoğrafa ilgi duymayan biri bile müzeye bence kayıtsız kalamaz. Detaylardan müzelerle ilgili yazacağım yazımda bahsedeceğim için yine yüzeysel olarak geçiyorum. Mutlaka gidip görülmeli.
–Kahveciler : Södermalm’a konuşlanmış Stockholm’un en iyi kahvecileri. Johan&Nyström ile Drop Coffee&Roasters hem bu adacıkta hem de birbirlerine çok yakın. Ancak bir o kadar da zıt karakterde kafeler. Ayrıca Södermalm’ın en işlek caddesi Götgatan’da Danimarka’dan hatırladığımız Joe&The Juice ile Stockholm’un zincir kafesi Fabrique Bakery’nin de bir şubesi bulunmakta. Dondurucu soğuktan sonra içinizi ısıtabilirsiniz.
–Götgatan : Södermalm bölgesinin en işlek ve yoğun caddesi. Ancak Stockholm öyle bir şehir ki en işlek saatte bile sokaklar,caddeler sessiz sakin huzur dolu. Götgatan’da da Normalm’da olduğu gibi birçok tasarım mağazasına rastlamanız mümkün. Ayrıca güzel pub ve restaurantlar da bu bölgede yoğunlaşmış. Caddenin civarında da alışveriş yapacaksanız eğer market bulmanız mümkün. Özellikle Hemköp adlı büyük market gece 23:00’a dek açık, bilginize.
–Bastugatan ve Hornsgatan : Bu caddeleri mutlaka salına salına gezin. Bastugatan zaten çok sürprizli bir cadde. Hornsgatan ise bölgenin işlek caddelerinden. Harika sanat galerileri, kitapçılar ve tasarım mağazaları bulunuyor üzerinde.
–Mariatorget : Södermalm’ın minik ama güzel meydanı burası. Yukarıda yazdığım kahvecilere de pek yakın. Havasını soluyun, heykellerini inceleyin hatta vaktiniz varsa içerisindeki parkta oturun derim.
–Katarinahissen : Kısaca asansör. Çıkışı ve vakit geçirmesi ücretsiz. Şehir manzarasını izlemek ve fotoğraflamak için biçilmiş kaftan. Tabii sis yoksa. Ben sis engeline takıldığım için çok keyif alamadım ancak yine de pişman değilim. Biraz tırmanmanız gerekecek çünkü asansör çalışmıyor yalnızca ismi var ama dönüş yolunda saptığını sokaklar sizi mest edecek.
İSVEÇÇE MİNİ SÖZLÜK
*Kyrkan : kilise
*Gatan : cadde/sokak
*Torget : meydan
*Fika : kahve molası
*Kaffe : kahve
*Museet : müze
*Tack : teşekkürler
*Hej : merhaba/selam
*Tunnelbanna : metro
*Kanelbulle : tarçınlı zencefilli çörek
*Hissen : asansör
*Wälkommen : hoşgeldiniz
*Bro : köprü
Seyirgraf 